Veilig werken met hydraulische pompen: 10 tips

1. Check voor gebruik het oliepeil in de tank, gemeten vanuit een horizontale ondergrond

• Vul de olietank exact tot aan het peilstreepje.
• Vervang de hydrauliekolie regelmatig, minimaal jaarlijks.
• Gebruik hydrauliekolie met een viscositeit van 36. Vervang bij gebruik van de pomp bij temperaturen lager dan -10°C de hydrauliekolie door een hydrauliekolie met een viscositeit van 15.

2. Check voor gebruik het brandstofniveau, gemeten vanuit een horizontale ondergrond

• Zorg dat er voldoende brandstof in de tank zit om plotseling uitvallen van de motor tijdens de aansturing van het hydraulisch gereedschap te voorkomen.
• Vul de brandstoftank maximaal tot het aangegeven niveau, nooit te vol i.v.m. beluchting.
• Vul nooit brandstof bij als de motor draait.
• Gebruik geen vuile brandstof en zorg ervoor dat er geen vuil, stof of water in de brandstoftank terechtkomt om schade aan de motor te voorkomen.

3. Gebruik de juiste type hydraulische pomp

Niet alle hydraulische pompen zijn geschikt voor de aansturing van alle hydraulische gereedschappen. Olievolume en aantal kleppen zijn hierbij bepalend.

Gebruik een pomp met voldoende olievolume (tankinhoud) voor de aansturing van de benodigde gereedschappen.

De minimale effectieve tankinhoud van de pomp = (olie-inhoud cilinder 1 + 2 + …) x 1,2 (veiligheidsmarge). Maak daarna de keuze uit hand- , voet- , lucht- , elektro- , benzine- of diesel-aangedreven pompen:

• Hand-/voetpompen: Geschikt voor kleinere hydraulische gereedschappen, zoals een cilinder. Bij dubbelwerkende gereedschappen - hydraulisch retour – monteer je altijd een dubbelwerkende klep op de handpomp.
• Motorpompen: Monteer een enkelwerkende klep op de motorpomp bij enkelwerkend gereedschap. En een dubbelwerkende klep op de motorpomp bij dubbelwerkend gereedschap.

4. Sluit bij een dubbelwerkend gereedschap altijd beide koppelingen van de pomp aan

Op deze manier ontstaat een stroom voor ingaande olie en een stroom voor uitgaande olie. Het principe van dubbelwerkend ofwel hydraulisch retour gereedschap is dat de plunjer zowel in- als uitgestuurd wordt door oliedruk.

Bij het uitgaan van de plunjer gaat de ingaande stroom olie via de onderste koppeling in de onderkamer van het cilinderhuis. De olie drukt de plunjer hierdoor omhoog. Olie in de bovenkamer moet wegkunnen om ruimte te maken voor de inkomende olie. Deze uitgaande stroom olie gaat via de bovenste koppeling in het gereedschap terug naar de hydraulische pomp. Bij het ingaan van de plunjer is het oliestroom-proces precies omgekeerd.

Zit er maar één koppeling aan de pomp? Dan is deze niet geschikt voor de aansturing van dubbelwerkend gereedschap.

5. Draai koppelingen altijd met de hand vast totdat er geen schroefdraad meer te zien is tussen beide koppelingshelften

Gebruik geen tangen of andere hulpmiddelen om de koppelingen vaster te draaien. Als de koppeling handmatig niet voldoende aangedraaid kan worden, is mogelijk de schroefdraad beschadigd of zit er restdruk in het hydraulische systeem.

6. Voorkom beschadigingen aan het systeem

• Bescherm alle onderdelen van het hydraulisch systeem tegen vonken bij las- of slijpwerkzaamheden. Zo voorkom je lekkages.
• Til hydraulische pompen altijd op met het daarvoor bestemde handvat of de hijsogen. Gebruikt hiervoor nóóit de koppeling of slang.
• Voorkom beschadigingen aan de hydrauliekslang door knikken, knopen of beknellingen. Ook door deze beschadigingen kunnen er lekkages ontstaan.

7. Zorg dat de hydraulische pomp op een stabiele ondergrond staat

Op een stabiele ondergrond voorkom je dat de pomp wegglijdt of omkantelt.

8. Slang of het gereedschap loskoppelen? Haal eerst de druk van het systeem af

Hierdoor zijn de koppelingen met de hand los te draaien en voorkom je dat er restdruk in het systeem blijft staan. Dat kan nadelen hebben voor het volgende gebruik.

9. Houd het systeem schoon

• Voorkom vuil in en op de koppelingen. Schroef de stofkappen van koppelingen aan elkaar tijdens gebruik van het systeem en reinig ze na afloop.
• Gelakte, kunststof en rubberen onderdelen zijn niet bestand tegen bijtende zuren of vloeistoffen. Spoel alle onderdelen die in contact zijn gekomen met bijtende zuren of vloeistoffen af met ruim water, behalve elektrische onderdelen.
• Maak de hydraulische pomp droog als deze onder natte omstandigheden is gebruikt. Breng op de blanke of gezwarte onderdelen een dun laagje conserveringsolie aan om roestvorming te voorkomen.
• Sla de pomp horizontaal op in een droge, goed geventileerde ruimte.

10. Laat de pomp regelmatig onderhouden en jaarlijks beproeven (keuren) door een deskundige

Voor alle merken hydraulische pompen geldt dat er na verloop van tijd wel eens een storing of defect kan optreden. Om ervoor te zorgen dat pompen gedurende hun hele levensduur optimaal en veilig inzetbaar blijven, zijn regelmatig onderhoud en jaarlijkse beproeving (keuring) door een deskundige* vereist.

* Vraag de persoon altijd naar de relevante certificaten of gevolgde trainingen. Heeft hij of zij geen training gevolgd in minimaal basishydrauliek? Dan gaat het niet om een deskundig persoon: laat hem of haar je hydraulische pompen dan niet onderhouden en keuren/beproeven.